AT-3503 Topraklama ve Gerilim Koruma Cihazı

Topraklamanın Önemi

Topraklama amaçlarına göre 3’e ayrılır. İşletme topraklaması ,Koruma topraklaması ve Fonksiyon topraklamasıdır.

İşletme topraklaması : işletmemizde bulunan tek fazlı cihazlara gerekli olan işletme gerilimini elde etmek için sekonder devresi yıldız bağlı trafoların yıldız noktasının toprakla irtibatlandırılmasıdır.

Fonksiyon Topraklaması : Bir cihaz veya ekipmandan istediğimiz fonksiyonu yerine getirmesi için yapılması gereken topraklamadır.

Koruma Topraklaması : elektrik ile çalışan cihazların olası bir elektrik kaçağı veya yıldırım gibi doğa olaylarının  insanlar ve diğer canlılara zarar vermemesi için  alınan hayati bir önlemdir.

Topraklamanın amaçlarına baktığımızda ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz.

Topraklamanın zayıf veya hiç olmamasının istenmeyen sonuçları neler olur.

1)     İşletme topraklaması zayıf veya kopuk olursa işletmemizde bulunan tek fazlı cihazları hiç çalıştıramayız veya cihazlar sağlıklı çalışmaz. Bu yüzden de  sık sık arızalanır. Özellikle elektronik cihazlarda ( PLC , Server , Bilgisayarlar , Güç Kaynakları vs. ) kart yanmaları gibi istenmeyen sonuçlar ortaya çıkacaktır.

2)     Fonksiyon topraklaması yetersiz veya kopuk olursa elektriksel cihazlardan istediğimiz fonksiyonları yerine getiremezler. Örneğin parafudr ( iç yıldırımlık ) gibi cihazların görevi yıldırım düşmesi  sonucunda oluşan darbe akımlarının elektrik hatlarına veya elektriksel cihazlara ulaşmasını engelleyip bu akımı topraklama hattı üzerinde toprağa geri aktarmaktır. Peki topraklama hattı yetersiz olursa bu görevi yapabilir mi? Tabi ki yapamaz. İyi bir topraklama hattına sahip olmalısınız ki yıldırım sonucu oluşan yüksek darbe akımları elektriksel cihazlarınıza zarar vermesin.

3)     Koruma topraklaması yeterli seviyede olmaz ise kaçak akım röleleriniz çalışamaz ve koruma yapamaz.

4)     Koruma topraklaması yeterli seviyede olmaz ise insanları ve diğer canlıları dokunma gerilimine karşı koruyamayız.

5)     Koruma topraklaması yeterli seviyede olmaz ise Statik elektrik yükleri toprağa iletilemez . Bunun sonucunda statik elektrik yüklerinden dolayı çarpılma ve  patlayıcı ortamlarda ark oluşturup yangın gibi istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.

6)     Harmonik akımların frekansları yüksek olduğundan yalıtkan gövdelerde delinme yaparak toprak hattı üzerinden devresini tamamlayıp kaynağa dönerler. Eğer toprak hattı yetersiz veya kopuk olursa devresini tamamlayamazlar ve bulundukları kartlar üzerinde haps olup belirli noktalarda gerilimler oluşturup elektronik kart yanmaları gibi istenmeyen sonuçlar ortaya çıkartırlar.

Gördüğümüz gibi topraklamanın yetersiz olmasının bir çok zararı bulunmaktadır.

Peki topraklamanızı kontrol ve takip ediyor musunuz?

Yılda 1 safer topraklama ölçümleri yapılıp raporlanır. Alınan değerler o anki durumun sonucudur. 1 gün sonra topraklamanın değerinin değişmeyeceği anlamına kesinlikle gelmez. Topraklamanın bir kemirgen tarafından zayıflatılmayacağının , yüksek yıldırım darbe akımlarının toprak hattı üzerinden akarken topraklama iletkenini koparmayacağının veya çalışma yapan bir teknik personelin uygun malzeme kullanmaması gibi bir çok olayın sonucunda topraklama zayıflar. Sadece elektriksel çarpılma , yıldırım darbe akımlarının cihazlara ve canlılara zarar vermesi ,elektriksel yangınlar gibi istenmeyen iş güvenliği kazaları meydana geldikten sonra haberiniz olacaktır.

İstenmeyen İş güvenliği kazaları meydana gelmeden , bu duruma engel olabilirsiniz. Topraklama değerini sürekli izleyip kontrol altında tutabilirsiniz. Topraklama direncine sınır değeri verip , verilen sınır değerinin üzerine çıktığında alarm bilgisi alabilir hatta alarm kuru kontakları ile enerjiyi otomatik kestirebilirsiniz.